بادرنجبويه را به انگلیسیLemon Balm و به فرانسوی Mélisse. نام لاتین برنجبویه Melissa Officinalis میباشد. اين گياه در سروبی، تگاب و بعضی حصص شمالی افغانستان پيدا ميشود. اعراب آنرا بادرنجبويه يا مفرح القلب گويند. بادرنجبويه در باغها و مزارع كاشته ميشود، هر گاه برگ آن توسط دست فشار داده شود بوی بادرنگ را ميدهد. از [...]
گل هميشه بهار را به لاتین Calendula Officinalis به انگلیسی Marigold و به فرانسوی Souci میگویند. هميشه بهار گل زرد نسبتاً كلانيست كه در دشتها، بالای قبور، منازل به شكل خودرو و اكثر بصورت زينتی نيز كشت ميشود. اين گل، كوتاه و برگهای سبز دارد. در عربی اقحوان اصغر و در دری از نگاه اينكه گل پيهم [...]
ولاريان به لاتین Valeriana Officinalis به انگلیسی Valerian و به فرانسوی Valériane گفته میشود علف گربه، سنبل الطيب نيز ميگويند. اين گياه در جاهای مرطوب جنگلها خصوصاً در جريان مسير آب گودالها ديده شده در ولايت فراه نسبت به مناطق ديگر بيشتر است. ارتفاع اين نبات تا يك متر ميرسد، ريشه اش معطر و نسبت [...]
اسطوخودوس كلمه يونانيست، يعنی حافظ الروح، در دری شاه سپرم و در عربی انس الروح ميگويند. اسطوخودوس یا لوند اسطوخودوس در اكثر حصه های افغانستان خصوصاً در پنجشير، نجراب، جاجی، و بيشتر در سالنگها و غوربند بصورت خودروكنار انهار پیدا ميشود. اسطوخودوس گياهيست از خاندان لوندر، گلهايش برنگ سفيد بنفش و طعم تلخ ، تخمهايش [...]
گياه اسفرزه در اكثر نقاط افغانستان پيدا ميشود، خصوصاً اسفرزه، ولايت ننگرهار زيادتر و عاليتر است. دانه های اسفرزه برنگهای سياه، سرخ و سفيد ميباشد، كه ازان جمله سفيد آن بهتر است، مانند سائر نباتات طبی ميتوان از اسفرزه نيز استفاده شايانی نمود. راجع به خواص اسفرزه در كتب یونانی و گیاه های داروئی مانند [...]
افسنطین را در دری مروه به عربی خترق در سانسكريت تاك پشی نهدی ماكدون به رومی كشوت گویند. افسنطین گیاهیست دارای ساقه های بلند، برگهای بریده و پربرگ گلهايش به گلهای بابونه گاو چشم شبیه است و به ارتفاع 40-60 سانتيمتر بعضاً بيك متر ميرسد. در زمينهای مزروعی میروید و كشت آن در زمینهای آهكی [...]
اسپند در دشت بكوا و مزار شريف به وفرت پيدا ميشود. هكذا در زمينهای باير عربستان، بحيره مديترانه و تركيه خیلی زياد است. مردم ما اكثر آنرا برای، دفع بدبوئی خانه بكار ميبرند، و هم در محيط ما شكل عنعنوی ديگری دارد كه آنرا برای دفع نظر بد دود مينمايند، و روغن آنرا ضد سياتيك [...]
ازگیل را در اكثر حصه های افغانستان بنام دولانه یاد ميكنند ازگیل میوهء در ختیست كه در اواخر خزان میرسد در مربوطات ولایت پروان بقسم خودرو یافت ميشود. گلهایش سفید میوهء آن قهوئی رنگ و طمع مطبوعی دارد، خسته آنرا ميكارند و همچنین بدرخت ناك و بهی پیوند مینمایند. تاریخچه ازگیل: چهارصد سال قبل از [...]
یونچه در افغانستان بنام (دشلوی) و (پشلوی) یاد ميشود كه بيشتر در سمت مشرقی خصوصاً لغمان پیدايش دارد. یونچه در مخزن الادويه هند قوتی لوتوس، در عربی (وزق) گفته ميشود. یونچه سرشار از ویتامینهای (A.C.D.K) ميباشد، پخته و خام خورده ميشود، استخوانهای اطفال را سخت، و در رشد شان اثر نيكوئی دارد، و هم در [...]
شيرين بويه را در دری شيرين بيان، بيخ مهك و مهك متكی در زبان يونانی سوس، بعربی عرق السوس، به هندی يهتی، سانسكريت يشی مدهو ميگويند. شيرين بويه كه يك بته مهم طبی است در حصه های شمالی و مركزی افغانستان ميرويد و مقدار زيادی سالانه بدست ميآيد. مخزن الادويه به قديم راجع به شيرين [...]
